Afstempelingen zijn uitgevonden om te voorkomen dat een zegel opnieuw gebruikt wordt. Gedurende de loop der tijd zijn ze geëvolueerd om daarnaast nog andere doelen te dienen. Oorspronkelijk werden zegels afzonderlijk afgestempeld van een eventuele datum afstempeling. Dit laatste werd soms vergeten en later werd dit gewijzigd zodat de afstempelingen van de zegels ook een plaats en datum bevatten. Verzamelaars brengen hun afstempelingen bijeen per variëteit, op verschillende zegels en met verschillende kleuren inkt.
Target cancels
De vroegste obliterators (vernietigingstempels), anders dan pennestreken, waren 7-ring target cancels gemaakt van messing. Deze werden wijdverspreid over de grote steden. Afstempelingen kunnen worden gevonden in zwart, blauw, en in mindere mate in rode of groene inkt. De stempels zijn in de gehele 19e eeuw in gebruik geweest, op een aantal kleinere kantoren tot zelfs in de jaren ’30 van de 20ste eeuw en afstempelingen zijn dan ook erg gewoon.
Duplex cancels
Oorspronkelijk ontwikkeld om af te stempelen, van een datum voorzien en het verzendkantoor weer te geven, maakte de duplex cancel in 1860 zijn debuut in Canada. Het originele instrument bestond uit een lange steel en een metalen stempel bestaande uit een killer en een verwisselbaar datum gedeelte. De originele hamers werden geleverd door D.G. Berri and Company uit Engeland, waar de duplexen eerder werden gebruikt. Duplex cancels zijn voornamelijk in de 60-er jaren van de 19e eeuw gebruikt en zijn een interessant verzamelgebied. Sommige zijn kostbaar vanewege de zegel of het gebruik op brief.
Een mogelijke manier om duplex cancels te verzamelen is de collectie onder te verdelen in 3 delen: de Victoriaanse periode, de vroege 20ste eeuw (de koningen Edward VII, George V en George VI) en tenslotte de Elizabeth II periode. Een andere benadering zou kunnen zijn het verzamelen van afstempelingen op verschillende zegels uit een of meer perioden. Een derde methode is het werken aan een zgn. kalender-verzameling, waarbij het gebruik van de duplex per dag, maand of jaar wordt getoond. Stéphane Cloutier heeft in zijn Catalogue of Canadian Duplex Cancellations meer dan 6.000 verschillende afstempelingen gedocumenteerd. Dit werk is onontbeerlijk voor de duplex cancel verzamelaar. De beste afstempelingen komen voor op postkaarten; het karton van de kaart laat een fraaie impressie achter. Gelukkig zijn postkaarten vaak niet duur.
4-Ring Numerals
Deze werden in 1859 in Canada in gebruik genomen en bestaan uit 4 concentrische ringen met een nummer tussen 1 en 52 in het midden. Er bestaan ook een aantal hoge nummers (516, 627) om onduidelijke redenen. Verzamelaars van 4-ring afstempelingen zijn op zoek naar gebruik op Pence, Decimal, Large Queen en zelfs Small Queen zegels en brieven, alhoewel het gebruik van sommige nummers in 1868 stopte. De 6 werd niet gebruikt en van nummer 48 is het gebruik niet bevestigd. De zeldzaamheidfactoren van de 4-rings staan weergegeven in de Unitrade Specialized Catalogue of Canadian Stamps.
2-Ring Numerals
In 1869 werden de 4-rings vervangen door 2-rings stempels met nummers 1 t/m 60 voor de grote steden. Nummer 17 is niet geïdentificeerd en slechts een paar afstempelingen zijn bekend. Het gebruik op de Large Queens is bekend voor alle nummers, maar voor de Small Queens zijn er veel stempels vervangen ten gunste van andere typen. Een paar nummers liepen door tot het eind van de 19e eeuw en zelfs later (zoals de nummers 3, 40 en 50). Ook de zeldzaamheidfactoren voor de 2-rings staan in de Unitrade.
Fancy cancels
Fancy cancels worden gedefinieerd als afstempelingen met herkenbare vormen anders dan de gewoon uitgegeven afstempelingen. Deze kunnen worden geïdentificeerd in categorieën als nummers, letters en namen, sterren en kruisen, blad en bloem, kronen, broederschappen, bogey head, patriotisch, harten, zee symbolen, vogels en insecten en geometrische ontwerpen. Het hoogtepunt van het gebruik was in de Large Queen periode en de vroege Small Queen periode in de jaren ’70 van de 19e eeuw, hoewel sommige gevonden kunnen worden op de Decimals en later in de Leaf/Numeral periode. Verzamelaars kunnen zich richten op alle of enkele categorieën c.q. perioden. Het standaardwerk is Fancy Cancels On Canadian Stamps 1855 To 1950 van D.M. Lacelle.
Squared Circles
In 1893 werd een nieuwe serie stempels uitgegeven voor de belangrijkste steden. Bestaande uit een vierkant van horizontale balken en een cirkelvormig middendeel met plaats, datum en provincie, werden deze squared circles niet meer dan 10 jaar gebruikt (met een aantal uitzonderingen) en toch blijven ze een zeer populair verzamelgebied vanwege het groot aantal steden (meer dan 300), typen (dunne en dikke balken) en variëteiten van hamer, datum en andere details. Het handboek Squared Circle Postmarks of Canada van de BNAPS Squared Circle Study Group voorziet in alle details over data van gebruik, het gebruik op verschillende zegels en postwaardestukken, en allerlei variaties.
Flag cancels
Vlag afstempelingen vormen een van de grootste verzamelgebieden in het verzamelen van afstempelingen. Dit is ook een gebied waar geen regels gelden: men kan ze allemaal verzamelen of alleen de vroegste en laatste datum om de periode van gebruik aan te geven. Ook kan men als Small Queens verzamelaar bijvoorbeeld, alleen vlag afstempelingen verzamelen op Small Queens. In alle gevallen zal er meer dan een zegel verzameld moeten worden, ofwel een volledige enveloppe of een cut square (2″ x 4″), om niet alleen de killer maar ook het datum gedeelte van de vlag afstempeling te laten zien. Alhoewel er een paar fancy cancels in de vorm van een vlag bekend zijn vóór 1896, maakten de vlag afstempelingen hun intrede in Canada in 1896 bij de introductie van de eerste snelle afstempelmachines. Het grootste aantal werd geproduceerd tijdens de Admiral periode, veel met slogans als duplex afstempeling. Deze overlappen met een slogan verzameling. Zoals gewoonlijk zijn er ook rariteiten en deze kunnen duur zijn en moeilijk te vinden. Om mee te beginnen zou een 20ste eeuw verzameling een idee kunnen zijn. De Royal Train afstempelingen in paarse inkt zijn kostbaar, maar een complete verzameling 1937 Coronation afstempelingen (75 verschillende gedurende de 7 dagen dat ze in gebruik geweest zijn) is daarentegen wel te doen.
MOON cancels
Money Order Office Number (MOON) afstempelingen werden uitgegeven in het midden van de jaren ’20 voor postkantoren die postwissels konden verkopen. Deze afstempelingen zijn over het algemeen rechthoekig en bevatten een plaatsnaam, kantoornummer en datum. Ze zijn niet zo bekend, goedkoop te verkrijgen en vormen toch een interessant verzamelgebied.
Supplementary cancels
Afstempelingen die de onvanger vertellen wat er gebeurd is, wat de besteller moet doen of een speciale service vermelden, worden supplementary of auxiliary cancels genoemd. Onder de vroegste zijn Money Letter en Registration markeringen. Post meegegeven aan een besteller op zijn ronde werd Way Mail genoemd en als zodanig afgestempeld. Toen de Dead Letter Office begon met de afhandeling van onbestelbare post werden er stempels gemaakt om aan te geven dat een brief via de DLO werd doorgestuurd. Afstempelingen zoals Not Known of No Such Address werden gebruikt op teruggezonden post om aan te geven dat de brieven niet konden worden bezorgd. De supplementary cancels zijn nog niet echt goed gedocumenteerd en bieden dus een aardige uitdaging.
Spray-On cancels
Een nieuw gebied van filatelistische studie is ontstaan in de laatste decennia. Eind 1992 verscheen een nieuw type machine afstempeling – de spray-on – op Canadese post. De machines die deze afstempelingen maken verschenen al spoedig bij een aantal sorteercentra. De markeringen gemaakt door deze machines bestaan uit dot-matrix karakters en de belettering wordt computergestuurd. Ze bestaan gewoonlijk uit een machine nummer, de postcode van het sorteercentrum, een datum en tijd, een slogan (zelfs al is het alleen maar POSTAL CODE / CODE POSTALE) en enkele obliterator bars. De eerste spray-on markeringen bestonden uit een enkele regel; tegenwoordig bestaan ze uit 2 regels, met de slogan op de 2e regel. Spray-on markeringen worden toegepast door snelle afstempelmachines (jet-spray cancellers) die verbonden zijn met optische lezers. Deze lezers kunnen de adressen op de enveloppen ontcijferen en ze vervolgens coderen en sorteren. De doorstuur codes zijn de oranje streepjes die gevonden kunnen worden op de enveloppen. Sommige verzamelaars zijn van mening dat de spray-on cancels de gebruikte zegels ontsieren. Posthistorici daarentegen zijn wat positiever en verzamelen actief de verschillende markeringen. Joel Weiner’s Canada Inkjet (Jet Spray) Cancels 1992-2005 (3rd Edition, 2006) toont meer dan 2300 verschillende variëteiten samen met duizend kleine variaties.
Town and Province cancels
Veel verzamelaars specialiseren zich in het zoeken naar afstempelingen van hun plaats, county, regio of provincie. Frank Campbell’s boek Canada Post Offices 1755-1895 biedt een goede start voor de vroegste afstempelingen. Er zijn voor elke provincie gespecialiseerde boeken beschikbaar die de postkantoren weergeven, de periode van bestaan en de typen stempels die gebruikt zijn. Verzamelaars van een stad proberen vroege afstempelingen te vinden, gebruik van brieven binnen de stad en naar buiten en zelfs binnenkomende post. Dit hoeft niet duur te zijn maar het verzamelen van vroege afstempelingen van een kleine stad kan frustrerend zijn als er slechts enkele bekend zijn. Het verzamelen van provincies is wat breder, met meer dan duizend plaatsen in de provincies Ontario of Quebec. De westelijke provicies zijn lang populair geweest en het vinden van materiaal uit de vroege pelshandel periode tot aan de nederzettingen uit de 19e eeuw kan moeilijk en kostbaar zijn.
Perfins
Zowel de federale als de provinciale regering alsmede privé bedrijven begonnen met het slaan van kleine gaatjes in postzegels als veiligheidsmaatregel om diefstal te voorkomen. Deze worden perfins genoemd. In het algemeen vormen de gaatjes initialen die gerelateerd zijn aan de bedrijven of agentschappen die ze gebruiken. Officiële perfins die door Canadese federale agentschappen zijn gebruikt hebben OHMS gaatjes op de zegels gedurende de jaren 30 en 40. Later zijn deze vervangen door gedrukte letters. In de jaren ’90 van de 19e eeuw begonnen bedrijven als Inter-Colonial Railway en W.G. Gage Company met perfins. Ook bedrijven als Sun Life, Canadian Pacific Railway, e.d. begonnen perfins te gebruiken. Deze kunnen worden verzameld als zegel of als zegel op brief. Zegels met bedrijfs perfins kunnen ook voorafgestempeld voorkomen en worden gerubriceerd onder de precancels.
Precancels
Omdat beambten in grote postkantoren zich vaak moesten bezighouden met het af’stempelen van grote hoeveelheden advertentiepost, kranten e.d., gaf het Post Office Department aanbieders van dergelijke post toestemming om voorafgestempelde zegels te mogen gebruiken. Deze precancels werden voorgedrukt door de drukkers van de zegels. Officiële precancels werden door het Post Office Department in de 19e eeuw gecreëerd door een roller cancel met het nummer 21 te gebruiken vanaf de jaren ’60. In 1903 vervingen plaatsnamen de rechte en gegolfde balken die voorheen werden gebruikt. Deze werden zorgvuldig gecontroleerd door de Post Office en voornamelijk in de grote steden gebruikt. Een uitgebreide lijst van precancels is te vinden in The Standard Canada Precancel Catalogue, 6th edition door J.E. Kraemer, D. Marasco en B. Field uit 2012.
Slogan Cancels
Sinds 1897 heeft het Post Office Department toegestaan dat slogan cancels kunnen worden gebruikt als advertentie medium. Het geniet de voorkeur dat slogan cancels worden verzameld op brief maar het grote aanbod en de ruimte die hiervoor nodig is kan de verzamelaar nopen zijn/haar blik te vernauwen. Het meer gewone materiaal kan worden verzameld als cut-out met zowel de slogan als de datumstempel tot een formaat van 2 bij 4 inch. Hat verzamelen van slogans van een favoriete plaats, county of provincie kan een fantastische uitdaging vormen. Velen verzamelen slogans op brief of kaart met een gerelateerde advertentie. De “Classic Period” van de slogans is van 1912 tot 1919 toen het merendeel van de slogans werden geproduceerd op International afstempeling apparatuur. Tijdens deze periode verscheen het populaire fair-, flag- en oorlogs-gerelateerde materiaal ten tonele. Het verzamelen van thematische slogan cancels is eveneens populair. Het standaardwerk Slogan Postmarks of Canada van Cecil C. Coutts is voor de slogan cancel verzamelaar onmisbaar.
